Psychosociale gevolgen

Wie een levensbedreigend ongeval of situatie bewust heeft meegemaakt, kan hier last van krijgen. De geest probeert deze gevoelens van machteloosheid, angst en hulpeloosheid te verwerken. Die verwerking kan gepaard gaan met:

• frequente herbelevingen van het ongeval, bijvoorbeeld  flashbacks en nachtmerries;
• het vermijden van situaties, gesprekken of mensen die aan het ongeval doen denken en
• een verhoogde prikkelbaarheid die zich kan uiten in slaap- en concentratieproblemen, woede-uitbarstingen en overdreven waakzaamheid.

Dit zijn normale reacties na een dergelijke ervaring. Als ze echter langer dan een maand aanhouden en je er last van hebt in je dagelijks leven, spreken we van een posttraumatische stress stoornis. Als je dit herkent, ga dan eens langs bij je huisarts. Hij kan je doorverwijzen naar goede hulp, die je in veel gevallen snel van deze klachten zal af helpen.

Voor sommige mensen kan ook de ziekenhuisopname zelf traumatisch zijn. De dagelijkse pijnlijke verbandwissels kunnen ook tot hevige angst leiden. Hierdoor kunnen vergelijkbare PTSS-klachten ontstaan.

Meer weten over PTSS en brandwonden? Klik dan hier!

Ongeveer 50% van de mensen die met ernstige brandwonden in een ziekenhuis zijn opgenomen houdt hier na ontslag depressieve klachten aan over.

Naast dat depressies een gevolg kunnen zijn van een traumatische ervaring, speelt rouw ook vaak een rol als oorzaak. Dat kan gaan om rouw over mensen die mogelijk tijdens het ongeval om het leven zijn gekomen. Rouw om het verlies van je schoonheid. Rouw om het verlies van bepaalde lichaamsfunctie; het missen van een hand of voet.
De littekens kunnen je ook beperken in je sociale activiteiten. Vanwege schaamte voor de littekens worden sporten of zwemmen vaak vermeden of ga je minder uit. Hierdoor kan je sociale leven onder druk komen te staan. Wat ook weer depressieve klachten teweeg kan brengen.

Wil je meer weten over brandwonden en depressieve klachten? Of ben je op zoek naar hulp?
Klik dan hier!

Voor veel mensen die in het ziekenhuis hebben gelegen is ’terug naar huis’ een feest. Voor mensen met (brandwonden)littekens kan dat soms anders zijn. In de beschermde omgeving van een brandwonden- of een revalidatiecentrum kijkt niemand raar op van een litteken. Maar thuis, op je werk of school of gewoon op straat en in de winkel is dat vaak anders.

Mensen reageren op je veranderde uiterlijk en dat is vaak niet prettig. Soms worden je zomaar indringende confronterende vragen gesteld, waar je niet op zit te wachten. Meestal niet kwaad bedoeld, maar soms ook wel, bij pesten en schelden.

Kortom, het is zeker in deze op schoonheid gerichte samenleving een stevige uitdaging om met brandwonden door het leven te gaan. Gelukkig kun je veel leren van de mensen die je voorgegaan zijn. Zij weten talloze trucs om met dit soort vervelende situaties om te gaan. Geïnteresseerd? Kom dan naar een van de lotgenotenactiviteiten. Je zult er veel opsteken.

Voor jongeren zijn er ook speciale boekjes die hen kunnen helpen om beter met moeilijke situaties om te gaan. Je kunt ze bestellen bij de Brandwonden Stichting.

Wat veel mensen niet weten dat een langdurige opname in het ziekenhuis, zeker als die gepaard is gegaan met kunstmatige coma en meerder operaties, kan leiden tot concentratieverlies of zelfs geheugenverlies of -achteruitgang. Heel vervelend, zeker als er ook ander psychosociale problemen op je pad komen.

Meer weten over brandwonden en concentratie- en geheugenverlies?

Klik dan hier!

Partner vinden

Mensen met littekens (zonder partner) denken in het begin soms, na hun ontslag uit het ziekenhuis, dat het vinden van een partner voor hen misschien moeilijker zal worden. Gelukkig spreekt de praktijk dat tegen. Mensen met littekens vinden net zo makkelijk (of moeilijk) een partner als anderen.
Er wordt zelfs wel eens beweerd dat zij betere partners vinden, omdat hun partners toch meer voor het innerlijk dan voor het uiterlijk hebben gekozen.

Dat neemt niet weg dat je toch soms onzeker kan voelen over je uiterlijk. En dat je je brandwonden maar liever niet ter sprake bent. En dat zo lang mogelijk uitstelt. Zo lang soms dat het blok aan je been wordt.

Er is geen gouden regel over hoe je hiermee om moet gaan. Dat is voor iedereen en voor elke beginnende relatie anders. Het enige dat we mee kunnen geven is dat je altijd moet proberen eerlijk te zijn. Als je dat als stelregel hebt, komen je brandwonden vanzelf en heel natuurlijk ter sprake. En mocht iemand je daarna niet meer leuk of interessant vinden, dan weet je direct dat hij jou niet waard was!

Nieuwsgierig naar de ervaringen van anderen? Kom dan een naar een van de vele lotgenotenactiviteiten.

Seksualiteit heeft alles met aanraken te maken. En aanraken heeft met je huid te maken. Als je stevige littekens hebt op je huid, kan dat soms invloed hebben op je bestaande seksuele relaties. Wellicht omdat jouw huid minder gevoelig is als eerst, of wellicht omdat de ander moeite heeft met jouw veranderde lichaam.

Hoe dan ook, als je niet meer zoals voorheen kunnen genieten van je seksualiteit vanwege je littekens, dan is het goed om hier het gesprek over aan te gaan. Liefst eerst met je partner. Maar als dat moeilijk blijkt of het probleem niet minder maakt, is het verstandig op zoek te gaan naar hulp.

Meer weten over brandwonden en seksualiteit? Of waar je hulp kunt vinden? Klik hier!

Slaapproblemen kunnen meerdere oorzaken hebben. Het kan heel fysiek door je brandwonden komen. Bijvoorbeeld door pijn, jeuk of het niet kwijt kunnen van de lichaamswarmte. Maar slaapproblemen kunnen ook psychische oorzaken hebben. Ze kunnen bijvoorbeeld ook ontstaan door het niet kunnen verwerken van het ongeval of door depressiviteit.

Waar ze ook door ontstaan, het is fijn als je er weer vanaf komt. En daar kun je zelf wat aan doen. Meer weten over brandwonden en slaapproblemen en wat je er aan kan doen?

Klik hier.

Als je brandwonden hebt kan dat ook veel emoties met zich meebrengen.

• Schaamte: wellicht omdat je zelf de oorzaak van het ongeval was. Of schaamte voor je veranderde lichaam.
• Schuld: Ouders van jonge kinderen voelen zich bijna altijd erg schuldig als zich een ongeval met hun kind heeft voorgedaan. Ook al konden ze er helemaal niets aan doen.
• Boosheid: omdat een ander jou iets aangedaan heeft. Of gewoon boos op het ongeluk en de situatie waarin je terecht bent gekomen.
• Rouw: omdat je misschien afscheid van dingen moest nemen, die niet meer kunt vanwege je ongeval. Of wellicht heb je iemand verloren tijdens het ongeluk.

Al die emoties zijn een normale reactie op een bijzondere situatie. Pas als je merkt dat die emoties aanhouden en je dagelijks functioneren in de weg gaan, is het verstandig er iets mee te doen. Praten is bijna altijd een goed medicijn; met een vriend of vriendin, je partner, een lotgenoot of met je huisarts of een professionele hulpverlener. Zij kunnen helpen die heftige emoties onder de knie te krijgen.

Weet je niet waar je moet beginnen? Bel dan de Brandwondeninformatielijn.

Brandwondeninformatielijn 0900-0440044